Праект наваполацкай газеты ў творах народных умельцаў
Праект-гульня «Ведай свае карані» падышоў да свайго завяршэння. Расказваючы пра значэння арнаментаў на традыцыйных беларускіх ручніках і посцілках, мы прадставілі вам – паважаныя чытачы − своеасаблівую энцыкламедыю жыцця нашых продкаў, іх ўсведамленне пра шчасце і нястачы, мары і спадзяванні. Разам даведаліся, што народнае ткацтва і вышыўка – бяздонная крыніца культурна-гістарычных звестак.
На жаль большасць традыцыйных самаробных прылад працы, прадметаў побыту, рэчаў хатняга ўжытку сёння саступілі месца прамысловым вырабам. Але нельга дапусціць, каб разам з імі адышлі ў нябыт узоры народнай мастацкай творчасці. Бо гэта наш нацыянальны здабытак, аснова для развіцця сучаснай культуры. Беларускі этнограф, прафесар мастацтвазнаўства Міхаіл Кацар у сваёй кнізе «Беларускі арнамент» пісаў: «Узоры тканых і вышываных вырабаў – зашыфраваны аповед пра жыццё нашага народа, прыроду, людзей. Гімн адвечнаму імкненню да прыгожага, няўтольнай празе праз арнамент выказаць сваё разуменне жыцця, свету, космасу, хвала-спеў умелым рукам, светлай, добрай, паэтычнай душы. Многія майстрыхі былі ўпэўнены, што ўзоры на іх вырабах – лечаць. Магчыма і так, бо і песні , і ўзоры нараджаюцца ад зялёнага лугу, квецені саду, ляснога шуму, абуджаюць надзею, любоў, шчасце. Адметнасць беларускага арнаменту, што ў ім не было матываў гора і смутку».
Вельмі прыемна, што праект «НС» прыйшоўся даспадобы новапалачанам і натхніў на стварэнне вялікай гарадской выставы «Родныя ўзоры», якую правёў аддзел па адукацыі гарвыканкама і гарадская арганізацыя грамадскага аб’яднання Беларускага прафесійнага саюза работнікаў адукацыі і навукі. Удзел у ёй прынялі ўсе наваполацкія школы і дзіцячыя садкі. Было прадстаўлена каля пяцісот работ у намінацыях «Вышыванка ў сучасным інтэр’еры», «Бабулін куфар», «Самабытныя ўзоры», «Лялька», «Зберажэнне народных традыцый». Іх сабралі і скампанавалі ў прыгожую выставу супрацоўнікі Палаца дзяцей і моладзі, дзе экспазіцыя прайшла пад назвай, аднайменнай з нашым праектам, «Ведай свае карані». Чаго тут толькі не было! Традыцыйны беларускі арнамент упрыгожыў сучаснае адзенне, сурвэткі, ручнікі, посцілкі, лялькі, кубкі, блакноты, нават маленечкія ігольніцы.
Цікава, што новапалачане спрагназавалі інтарэс да гэтай тэматыкі ў вобласці. Восенню ў Віцебску плануецца правесці выставу народнага мастацтва. Вырабы наваполацкіх педагогаў абавязкова займуць там пачэснае месца.
* * *
Выставу «Родныя ўзоры» арганічна сумясцілі з гарадскім этапам рэспубліканскага агляду-конкурсу ветэранаў працы галіны і Беларускага прафесійнага саюза работнікаў адукацыі і навукі «Свет маіх захапленняў». У гэтым годзе ён быў прысвечаны Году малой радзімы і 75-годдзю вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Удзел у ім прынялі 27 канкурсантаў, якія прадставілі свае таленты ў розных галінах мастацтва. Чатыры лепшых адправіліся на абласны этап конкурсу. У намінацыі «Вакал» наш горад прадставіла Іраіда Аляксеева, «Танец»− Наталля Чабыкіна, «Мастацкая фатаграфія» − Алена Кажарская, «Дэкаратыўна-прыкладная творчасць» − Ларыса Іванова.
Нэлі РАДЗЬКО
Фота Дзяніса Лешчыка